فطرت خوددی شو فعالیتی اوچون – اۉز وطنی نینگ مستقلـلیگی یۉلیده ایزچیل فعالیت آلیب بارگـنلیگی اوچون دستلب ادبیات عالَمیدن اوزاقلشتیریلدی، یازگن اثرلری نشر ایتیلمه دی، 1937-ییلده ایسه «خلق دشمنی» صفتیده عـیـبله نیب آتیب تشلندی. اما بوتون حیاتینی و ایجادینی مستقللیک اوچون کورش گه تۉله- تۉکیس بغـیشله گن، یورت قیغوسی سینگَری خلقنی آزادلیک اوچون کورش گه دعوت ایتوچی شعرلر، نثری اثرلر و درامه لر یازگن فطرت دائم خلق خاطره سیده برحیات قاله دی.

***

-    آنه! نیچونگـینه یـیغلَـیسن؟ بوگون سعادت گه ایریشدیک، ینه قـیغورهسنمی؟ بوگون اۉز تیلاگینگ گه ییتیشدینگ، کۉز یاشلرینگنی تۉکه دیرسنمی؟

ایمدی قیغورماق چاغی بیتـتی، ییغله ماق پلله سی یوق بۉلدی، راحت کونلرینگ ییتیشدی، آنَم!

-    آه ... اۉغلوم، ارسلانیم! مستبد حکومت اویـیمنی تَـلَه دی، بویوک بنالریمنی یـیقیتدی، سویوکلی اۉغلانلریمنی اۉلدوردی.

تحمل ایتدیم، صبر قیلدیم، کیمسه گه بیر آغیز سۉز بو تۉغریدن آچمه دیم. نیگه کیم قۉلـلرینده قیلیچ، اۉموزلرینده تۉفـنگ، منی اۉلدیرماققه حاضر ایدی لر. دنیانینگ مکافات ایکـنلیگین بیلگن ایدیم.

بیلر ایدیم کی، بو ظالملر بیر کون قیلغان ظلملرینینگ مکافاتینی کۉررلر. بیلردیم کی، تۉکیلگن قانلرنینگ هر بیر تاممه سیدن بیرار ارسلان یره تیلوب بونلرنینگ قانلرنی ایچَرلر.

کۉزلری کور، قولاقلری کر بۉلیب آنه لرینی تانیمَـیدیلر، یورهگـیمنی تیشه دیلر، بغریمنی پرچه لیدیلر. اۉزلرینی تربیه قیلیب ییتیشدیرگن آنه لرینی یوق بۉلوویگه سبب بۉلـدیلر.

اۉیله مس اۉغیللریم بوتون بیر قوتیمنی یاتلرغه تله تیب، ناموسیمنی غیریلرنینگ ایاغی آستینده آلدیلر.

بۉیله آنه لریغه دشمنلیقلری اۉز باشلریغه یتتی، بوکون کۉروب تورغان مکافات او قیلغان ظلملریغه قرشی ایدی.

شو دولت، شو غرورلریغه مست بولغان خائنلرنینگ کثافتی تیگدی. بوتون اوییمنی یاندیردیلر، یورهگیمدن الَـنگـلر چیغه باشله دی، بویوک بنالریم یانیب بیتتی.

گۉزه ل-گوزه ل مسجدلریم کول بۉلدی. ظالملرگه قرشی آتیلگن تۉپلر مَـنیم تام یورهگیمنی تیشدی، او مستبدلرگه قرشی آتیلگن تۉفنگلر مینی خوف گه سالدی.

نیمه قیله یین، آه، مینگلرچه گناهسیز مألوم اۉغلانلریم ناحق ییرده قانلری تۉکیلدی، قنچه آنه لر باله سیز و نیچه اۉغلانلر آنه سیز قالدی.

-    آنه جانیم ییغله مه، دشمنلر محو بۉلدی، او مستبد قان ایچوچیلر بیتیریلدی. او مستبدلر قۉلیندن آچیلغان یره لرینگنی توزهـتمک اوچون دوقـتولر حاضرلهنیب، زحملر توزهـتیلدی.

ایمدی ییغلهمه. سنینگ سعادتینگنی چین گۉنگولدن ایستَـب یورغان باله لرینگ حالینگنی سۉرغهلی کیلدیلر. تور! ییغلماق اۉرنیده بیر آز کول.

آه ارسلان اۉغلانلریم! ایمدی چین سویوکلی اۉغلانلریمنی قوچاغینده یاتهیین. آه، مین سیزلرنی بو کونلریم اوچون ییتیشتیرگن ایدیم. منینگ ایمکهنیب تربیه قیلغان چاقلریمنی ایسینگیزدن چیقارمهیسیز.